W czasie epidemii żyjemy w odosobnieniu. Dla części osób to nowe doświadczenie. Dla innych to „stara” rzeczywistość. Osoby samotne, które każdego dnia borykają się z izolacją. Osoby starsze, a także te o niskich umiejętnościach społecznych. Wykluczone z różnych powodów ze społeczeństwa, zaburzone, chore.
Zadaj sobie pytanie na ile ty sam żyjesz w społecznej izolacji? Czy masz setki znajomych na facebooku? Czy czas wolny spędzasz ze smartphonem, tv lub komputerem? Ze względu na brak przyjaciół w „realu”. Z jednej strony media są nieocenione w dzisiejszej rzeczywistości. Jednak ich ciemna strona sprawia, że jesteśmy samotni w wirtualnym świecie.
Samotność powoduje spustoszenie w życiu. Potrafi nawet być przyczyną samobójstw. Jedną z podstawowych potrzeb ludzkich jest kontakt z innymi. Aronson pisał, że „człowiek jest istotą społeczną”. Brak bliskich relacji w otoczeniu sprawia, że pogarsza nam się nastrój. Czasami sięgamy po autodestrukcyjne zachowania typu samookaleczanie, używki.
Stajemy się samotni z różnych względów. Jedni mają przekonania dotyczące samych siebie, które nie pozwalają na kontakt. Np. jestem społecznie niedostosowany, nie można mnie kochać, ludzie krytykują, odrzucają itd.
Sposób myślenia i odczuwania tych ludzi sprawia, że nie wchodzą w zażyłe relacje lub bardzo szybko się z nich wycofują. To nakręca spirale negatywnych konsekwencji. Na szczęście stan ten można zmienić poprzez udział w terapii.
Ludzie samotni często nie proszą się o taki stan. Większość z nas ma potrzebę kontaktu. Nie każdy świadomie się na to decyduje. Kontakt jest potrzebny dla zachowania zdrowia. Dla dobrostanu ciała. Wielu ludzi przetwarza trudne zdarzenia życiowe w kontakcie z innymi (dzieląc się nimi, mówiąc o nich). To właśnie oni cieszą się lepszym zdrowiem i samopoczuciem. Osoby samotne są zdecydowanie częściej hospitalizowane z powodu chorób psychicznych. Osamotnienie również może wpłynąć na rozwój chorób wieńcowych.
Komunikacja to również budowanie tożsamości. To z kontaktów z innymi dowiaduję się jaki jestem. „Jestem inteligentny czy głupi?”, „Jestem ładna czy brzydka?” Na podstawie kontaktów i informacji zwrotnych, które dostaje od innych, wyciągam wnioski na swój temat. Buduje obraz siebie. Pewnie słyszałeś o dzieciach wychowanych przez zwierzęta. Gdy zostały odnalezione, to zazwyczaj nie miały kontaktu z człowiekiem przez początkowy okres swojego życia. Nie zaczęły myśleć o sobie jak o człowieku. Nabyły innych umiejętności. Nie porozumiewają się poprzez mowę. Mają własny system znaków. Nie dowiemy się wiele o nich. Bo… nie potrafimy się z nimi kontaktować.
Brakuje nam wspólnego języka. Płaszczyzny, po której się wspólnie poruszamy. Istotny jest moment wyizolowania od drugiego człowieka. Nie jesteśmy w stanie wykształcić ludzkiej tożsamości. Myśleć o sobie jak o człowieku. Nie wiemy, jak taka osoba siebie doświadcza.
Bardzo istotną funkcją kontaktu jest również ta praktyczna. Informacyjna. To dzięki niej poinformujemy lekarza, że mamy objawy wirusa. To dzięki tej funkcji wskażemy czy chcemy zapłacić kartą, czy gotówką? To jest związane również z określeniem własnego stanu. Jestem zmęczony, wypoczęty, głodny.
Zauważ, jak wiele czasu poświęcasz na komunikowanie się. Jest bardzo mało aktywności, które nie są związane z porozumiewaniem się z innymi. Nawet jak myślisz, że się nie komunikujesz, to w pewnym sensie to robisz. Np. osoba, która w szkole siedzi sama, nie nawiązuje kontaktu z innymi, przerwy spędza samotnie, wysyła komunikaty: nie chcę/ mam trudności w porozumiewaniu się z innymi.
Zapamiętaj: nawet jak się starasz nie porozumiewać z innymi to i tak wysyłasz komunikaty.
Trzymaj się,
Łukasz Zdebelak